Westerzwam staat aan de wieg van een paddenstoelenrevolutie door op lokale reststromen zoals koffiedik, hout- en appelpulp oesterzwammen te kweken. Oesterzwammen smaken heerlijk en zijn ook nog eens supergezond. Een schoolvoorbeeld van circulaire economie.
Oesterzwammen op koffiedik kweken met de growkit van WesterZwam
Koffiedik is een goede voedingsbodem voor schimmels. De oesterzwam groeit er uitstekend op. Een enorme koffieleut hoef je niet te zijn, want je werkt met kleine hoeveelheden koffiedik. Opsparen is daarom niet nodig. Je kunt aan de slag met koffie uit de percolator, snelfiltermaling, senseopads en espressomachine. Het mooiste: je kan de Growkit een aantal keren weer opnieuw opstarten zonder dat je nieuw broed (de schimmel starter) nodig hebt. Het is nadrukkelijk geen wegwerp-product. Zo kan je doorlopend je eigen koffiedik omzetten in paddenstoelen. Je kan ook altijd nog broed bij ons nabestellen.
Bestel nu je eigen growkit
Bestel nu je eigen Growkit bij onze collega’s van Fryslan Fungies.
Veel gestelde vragen
Moet het koffiedik vers zijn?
Zodra het koffiedik blootstaat aan de lucht zullen vreemde sporen gaan indalen. Om dit zoveel mogelijk te voorkomen laat het koffiedik niet lang open staan. Hoe later je het koffiedik mengt met het oesterzwam schimmel hoe verder vijandige sporen zich hebben kunnen ontwikkelen. Het is dus beter als het koffiedik niet ouder is dan 2 dagen en in de tussentijd afgesloten bewaard is.
Hoe vochtig moet het koffiedik zijn?
Filterkoffie is over het algemeen perfect. Als het aan een lepel blijft hangen is het goed. Of als je erin knijpt moet het aan elkaar blijven klonteren. Espressokoffie is vaak te droog. In dat geval wat water toevoegen.
Wanneer moet ik nieuw koffiedik toevoegen?
De eerste laag kan ongeveer 1 cm dik zijn. Hier het schimmel gelijkmatig doorheen mengen. Als het wit wordt van boven weer een laagje toevoegen. De schimmel groeit dan mee omhoog. De nieuwe laag niet te dik (3 cm of minder) maken anders hebben de vijandige sporen vanaf de bovenkant kans om te kiemen voordat het oesterzwam schimmel bovenkomt. Als er toch wat groen verschijnt aan de bovenkant dan kan je dit wegscheppen.
Kan je het bijgeleverde broed bewaren?
Als je niet meteen begint dan kan je het bijgeleverde broed nog een tijdje in de koelkast bewaren. Zolang het mooi wit is, is het oké want dan leeft het nog. Het kan wat steviger worden. In dat geval zo fijn mogelijk maken alvorens door het koffiedik te mengen.
Moet ik het emmertje dichthouden?
De oesterzwamschimmel betrekt zijn zuurstof door de ademende tape waar vreemde sporen niet doorheen kunnen. Het emmertje dus dichthouden.
Wat doen als het emmertje compleet gevuld is?
De emmer kan tot iets onder de rand gevuld met koffiedik. Als de bovenkant mooi wit is dan kan er eigenlijk niet veel meer misgaan. Het oesterzwam schimmel heeft zich stevig genesteld en zal eventuele vreemde schimmels meteen op eten. Het is nu zaak de emmer dicht te houden en te wachten op zwammen. Dat betekent geduld oefenen. Ervaring leert dat 2 weken tot wel 2 maanden kan duren. De zwammen breken uiteindelijk door de tape heen.
Wanneer oogsten?
Als de randen van de hoeden recht staan of al en beetje beginnen te kartelen dan de hele klomp oogsten. Als je te laat oogst dan beginnen de zwammen uit te drogen. Na de eerste oogst komt er meestal nog een tweede.
Kan ik opnieuw starten?
Als de inhoud van de emmer er droog uitziet dan is het tijd om de kit te herstarten. Breek een brok af en gebruik dit als uitgangspunt om opnieuw te starten. Dit fijn maken en mengen met vers koffiedik in een schoon emmertje. In deze video wordt het e.e.a. uitgelegd.
Een project van circulaire versnellers
Op weg naar een duurzame samenleving waarbij circulaire economie een belangrijk middel is. Wij bieden: procesbegeleiding, transitie coaching, projectmanagement, visie ontwikkeling, visualisaties, alles met een hoge dosis creativiteit en plezier. Neem contact met ons op voor meer informatie.
Andere zwamprojecten van circulaire versnellers
Kiemhuiszwam
Een nieuw project in het prachtig verbouwde, voormalige kiemhuis achter Hoeve Koning Willem III op de grens van Frederiksoord en Wilhelminaoord. Daar waar vroeger de pootaardappelen werden ondergebracht om door de zon en het talrijke glas van het huis aangespoord te worden te ontkiemen, is onlangs gestart met een experiment om op lokaal gewonnen hout- en appelpulp oesterzwammen te laten groeien. Met allerlei verfijnde samenstellingen van pulp, broed, kalk en water wordt onderzocht op welke ‘grond’ de paddenstoelen het beste gedijen.

Het houtpulp komt van Pauls Houtzagerij. Paul is tevens partner bij Bosch Hout. Een initiatief van de Versnellingshoeve in Frederiksoord. Ook het appelpulp is een reststroom en komt van Waltcider.
ZernikeZwam
Een zero waste Hanzehogeschool, dat heeft de Hanze Green Quest als doel gesteld. Daarom is er gekeken naar de reststromen van de Hanzehogeschool.
Met alle docenten, medewerkers en studenten zit de Hanzehogeschool niet verlegen om koffiedik. Normaal gesproken wordt dit weggegooid en dat is zonde. Koffiedik is namelijk een goede voedingsbodem voor oesterzwammen.
Het Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie (NICE), Westerzwam en de Hanzehogeschool hebben daarom in 2017 de handen in een geslagen. Oude zeecontainers zijn naar de campus gebracht en hebben een tweede leven gekregen. Hierin worden oesterzwammen gekweekt. Zo is het innovatieproject ZernikeZwam ontstaan.
Fryslan Fungies
Michiel de Groot hebben we opgeleid en is met zijn bedrijf gevestigd in Leeuwarden. De oesterzwammen van Fryslan Fungies groeien in twee kweekcontainers die circulaire versnellers hebben geleverd.
ZuiderZwam
Jaqueline van Eerd heeft voor haar bedrijf ZuiderZwam twee kweekcontainers bij ons afgenomen om haar oesterzwammen in te kweken. Haar bedrijf zit in Tilburg.
Funghi Factory
Martijn Schotanus is de eerste ondernemer die we hebben opgeleid, zomer 2017. Samen met zijn team runt hij Fungi Factory in Utrecht.
Workshops en lezingen
circulaire versnellers geven inspirerende workshops. Op afspraak verzorgen we een actieve workshop voor groepen van minimaal 6 personen. De kosten bedragen €30,00 per persoon.
Hiervoor krijg je een:
- bevlogen verhaal over de werkwijze van de circulaire versnellers
- uitleg workshop
- aan de slag met de growkit t.w.v. €15,00
- lekker kopje koffie, thee met wat lekkers
Stuur een mail naar hallo@westerzwam.nl of bel naar 06 16952211 om een afspraak te maken.